Dây thần kinh phế vị – chìa khóa cho sức khỏe và niềm vui

Dây thần kinh phế vị gắn liền với hệ thần kinh phó giao cảm, là nguồn gốc của sức khỏe thể chất và sức khỏe cảm xúc như niềm vui, tình yêu và sự cảm thông
Deepak Chopra

Dây thần kinh lang thang, hay còn gọi dây thần kinh phế vị, là gì?

ảnh minh họa: dây X là dây thần kinh phế vị, nối liền não với các nội tạng
trong cơ thể, qua đốt sống cổ; nguồn internet.

Dây thần kinh lang thang là dây thần kinh sọ thứ 10 trong tổng số 12 dây thần kinh, nên còn viết tắt là dây X (X= 10, số la mã). Gọi ‘lang thang’ bởi đây là dây thần kinh dài nhất chạy từ não bộ xuống tận ổ bụng, trên đường đi của mình, nó phát triển rất nhiều nhánh như rễ cây, tạo thành một mạng lưới thần kinh ôm trọn toàn bộ các cơ quan nội tạng của cơ thể và thông qua các sợi thần kinh này, các tín hiệu thần kinh được truyền qua lại giữa cơ thể và bộ não.

Nói ngắn gọn, dây thần kinh phế vị kết nối não bộ với mọi thứ từ lưỡi, hầu họng, dây thanh âm, phổi, tim, dạ dày, bàng quang, cơ quan sinh dục và hệ thống ruột, cho đến các tuyến nội tiết khác nhau sản xuất các enzyme và hoóc môn, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, trao đổi chất. Dây thần kinh phế vị chịu trách nhiệm chính cho hệ thần kinh phó giao cảm và là dây thần kinh phức tạp nhất, bí ẩn trong tất cả các dây thần kinh của chúng ta.

Dây thần kinh phế vị đóng vai trò hết sức quan trọng trong trục não-ruột vì vậy nó có thể ảnh hưởng đến toàn cơ thể và điều khiển cả tâm trí chúng ta. Đó là chìa khóa để xử lý trạng thái tâm trí và mức độ căng thẳng của cơ thể và tâm trí. Khả năng kích hoạt các dây thần kinh phó giao cảm có thể làm dịu, thư giãn hệ thống thần kinh của chúng ta theo ý muốn. Thông thường, ý chí không thể kiểm soát phần này của hệ thần kinh, nhưng dây thần kinh phế vị chính là cầu nối, mà khi được kích thích, sẽ có tác dụng thư giãn cho cơ thể, mang lại cảm giác bình yên cho trí não.

Một số năm trở lại đây, các nhà khoa học đã áp dụng hiểu biết về dây thần kinh phế vị vào y tế, giúp chữa bệnh đau nửa đầu, kích thích não hoạt động trở lại, chữa chứng trầm cảm, cải thiện chất lượng giấc ngủ v.v …

Hiểu biết về dây thần kinh phế vị và cách kích thích nó, là một trong những bước tiến trong việc phổ cập khóa kiến thức, giúp con người đương đầu tốt hơn với cuộc sống bận rộn và giữ gìn cho mình sức khỏe bền bỉ cũng như một tâm trạng thoải mái, nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.

Một số bài tập đơn giản kích thích dây thần kinh phế vị

Xoa bóp gáy, đặc biệt là phần từ huyệt Phong Trì nối đến hõm sau tai
Xoa tai, cả bên ngoài và bên trong (nhẹ nhàng)
Vuốt từ cuối xương quai xanh, dọc xuống mỏ ác và toàn bộ cơ hoành (cạnh xương sườn từ trái qua phải)
Xoa bụng – quanh rốn, và bên trong rốn
Thực hành tư thế xác chết, hoặc thiền định (thả lỏng toàn bộ)
Thở bụng (kích thích cơ hoành)