một mình, là độc lập.

Hermann Hesse
ảnh minh họa: inernet.

Chúng ta sinh ra đơn độc, lớn lên đơn độc và nằm xuống cũng đơn độc. Hiển nhiên, tự nhiên không cần chứng minh. Còn sự thân thuộc, sự gắn bó, sự thấu hiểu, sự cảm thông, sự rung động … tất cả đều là tương đối, hay nhìn cặn kẽ, chúng không có thật. Không có thật vì nay có mai không, lúc ẩn lúc hiện, và nhiều lần một đi không trở lại. Còn sự đơn độc chưa khi nào rời bỏ ta, nó miệt mài sánh bước với ta trên mọi nẻo, đôi khi mỉm cười, đôi khi ứa lệ, đôi khi nhìn ta ngơ ngác như một đứa trẻ lạc lối… ta có thể thờ ơ bỏ qua nó, có thể nhận ra nó, có thể sợ hãi nó, có thể ghét bỏ nó, có thể tìm mọi loại ràng buộc nhìn thấy được để xua đuổi nó. Kệ ta làm gì, nó giữ lòng chung thủy không ngờ. Trong lúc ta vui nhất, nó có đó. Lúc ta buồn nhất, nó có đó. Ta một mình hay quay cuồng giữa đám đông, nó vẫn đó. Lặng lẽ, nhẫn nại và bình thản.

Con người là sinh vật xã hội, nói theo kiểu tự nhiên thì “mang tính bầy đàn”, có nghĩa ta không thể, hoặc rất khó sống một mình mà không có bất kỳ mối liên hệ nào. Điều này, tuy vậy, không giải quyết được sự đơn độc dai dẳng, sâu thẳm mà luôn hiện hữu của mỗi cá nhân. Nhận diện được tính đơn độc của chính mình sẽ làm ta tỉnh mộng. Đắm chìm vào nó, quan sát nó, nâng niu từng khoảnh khắc. Không có sự thất vọng nào cả, không có đắng cay hay nuối tiếc. Ngược lại, là cảm giác thư thái, bình an không ngờ.

Đơn độc giúp chúng ta trưởng thành. Một “tổ hợp” nào đó: bạn bè, gia đình, người yêu … chỉ thực sự mang lại niềm vui, hạnh phúc khi không có bất cứ nỗ lực nào từ bất cứ cá nhân nào trong tổ hợp đó, nhằm mục đích bắt cá nhân khác phải trở nên giống mình, thay đổi theo cách của mình. Thực tế là ít nhất 90% các tổ hợp đều có cá nhân muốn làm tổ trưởng. Và phiền phức phát sinh. Một cách tinh vi, tính cá thể của mỗi người sẽ tìm cách chống lại sự quản thúc của tổ trưởng. Nó thèm khát tự do. Tính cá nhân cần tự do tuyệt đối. Nó cần sự đơn độc để tồn tại.

Tình yêu thực sự luôn trân trọng và tôn trọng hoàn toàn tính cá nhân của mỗi người. Nhưng tình yêu thì hiếm hoi, là của báu ngàn năm mới gặp. Nhà văn Pháp P. La Rochefoucauld từng nói: “tình yêu chỉ có một, nhưng cái tương tự tình yêu thì có hàng ngàn”. Xã hội sống theo số đông. Cha mẹ có xu hướng biến con thành bản sao của chính mình (hoặc thành một ảo tưởng tốt đẹp tự vẽ ra trong tâm trí). Vợ chồng muốn người kia sống theo ý họ. Chẳng chóng thì chầy, sẽ có chống đối, sẽ có bất bình, sẽ có chán nản. Mâu thuẫn phát sinh. (Cái gọi là) tình yêu biến mất. Sự chịu đựng khốn khổ, dai dẳng, không mời mà đến, lưu trú dài hạn.

Sự đơn độc tuyệt đối tạo nên tính cá nhân đặc biệt và duy nhất ở mỗi người. Nó giúp phát triển bản năng sinh tồn, phát triển nhận biết về sự tồn tại và tương quan giữa từng cá nhân với cuộc sống và các mối quan hệ. Nó là tấm gương soi trong sáng và công bằng. Khám phá, trải nghiệm, sẵn sàng cho một cuộc sống đầy rủi ro, là điều tuyệt vời nhất mà mỗi cá nhân có thể tận hưởng để trưởng thành.

Như cây cổ thụ, bám chắc rễ nơi lòng đất, ta an trú vào sự cô đơn của chính mình. Quay vào tâm, để vươn cao lên mãi./.

Trạm Yên-1/7/2015

guest
1 BÌNH LUẬN
mới nhất
cũ nhất
Inline Feedbacks
View all comments